- Konu Başlıkları
- En Sevilen Karadeniz Müzikleri ve Sanatçıları İle Karadeniz’in Ritmini Keşfedin!
- Karadeniz Müzikleri – Birbirinden Güzel Karadeniz Ezgileri
- Pontus Müziği
- Karadeniz Çalgıları – Tulum ve Kemençe!
- Kazım Koyuncu – Şair Ceketli Çocuk!
- Karadeniz’in En Çok Sevilen Grupları ve Sanatçıları
- Karadeniz Grupları ve Sanatçıları – Yeni Nesil Karadeniz Şarkıları İçin Sevilen İsimler
- Koliva – Son Dönemin Popüler Karadeniz Şarkıları
- Karadeniz Şarkıcıları - Resul Dindar
- Karadeniz Şarkıcıları - Selçuk Balcı
En Sevilen Karadeniz Müzikleri ve Sanatçıları İle Karadeniz’in Ritmini Keşfedin!
Karadeniz denince, akla gelen en önemli kültür öğelerinden biri de Karadeniz müzikleridir. Horon, kemençe ve yöresel enstrümanlar kullanılarak yapılan Karadeniz müzikleri ve şarkıları, Karadenizli olsa da olmasa da herkesin içine dokunan ezgilere sahiptir.
Karadeniz müzik kültürüne yakından bakarsak özellikle Doğu Karadeniz, engebeli coğrafyasına, hırçın denizine ve sınırlı tarımsal üretimine rağmen tarih boyunca birçok kültüre beşik olmuştur. Bu kültürel çeşitliliği, diline, geleneklerine, danslarına ve müziklerine yansımıştır. Karadeniz müzikleri içinde en belirgin ve bilinen tür Destanlardır (Destanî). Lazuri Destanî (Lazca Destanlar) Koro veya tek olarak yahut enstrümanlar eşliğinde söylenir. Konuları aşk, ölüm, doğa , gurbet gibi konulardır.
Karadeniz müziğinde yaygın olan türlerden biri de Okobalu / Meka-Moka (atışmalı şarkılar)dır. Toplu olarak gerçekleşen eğlencelerde gruplar arasında vokallerle söylenir. Atışma şeklinde yapılan bu türde erkekler ve kadınlar birer grup olur. Ölülerin ardından söylenen ağıtlar ise Bgara (ağlama) olarak bilinir. Kadınlar tarafından ölü evinde söylenir. Biri ölüye “bgara” söyler, diğerleri de ağlayarak eşlik ederler.
Karadeniz Müzikleri – Birbirinden Güzel Karadeniz Ezgileri
Karadeniz müzikleri içinde belki kulak aşinalığınız olan en önemli türlerden biri de Nani (ninni)’dir. Heyamo - Heymoli ise, eğlence ve iş şarkılarında söylenir. Xoroni (horon) ise tulum ve kemençe eşliğinde oynanan halk dansıdır.
Karadeniz türküleri içerisinde standart bir form olmadığı gibi her bölgede şarkılar farklı özellik gösterir. Aynı şarkı farklı şivelerle söylenebilir. Türkü sözlerinin satırları 11 heceli veya 7 heceli ayrıca bazı türkülerde 8 hecede bulunmaktadır. Aynı zamanda serbest de olabilir.
Karadeniz türküleri ve şarkıları genellikle hareketli ritimler içerse de ağıtlarda ve destanlarda ağır ritimler de görülür.
Pontus Müziği
Rumlar, Lazlar, Türkler, Hemşinliler ve Gürcüler Karadeniz müziğinin oluşmasında ve gelişmesinde etkili olmuştur. Pontus müziğine de benzeyen Karadeniz müzikleri bu kültürün içerisinde harmanlanmıştır. Pontus türkülerinde de ağırlıklı olarak geleneksel Doğu Karadeniz müziğinde de olduğu gibi kemençe kullanılmaktadır. Tulum, Kaval, Davul ve diğer bölgelere göre az da olsa Zurna da Pontus türkülerinde kullanılır.
1924 yılında Lozan Antlaşması sonucunda zorunlu göçe tabi tutulan Rumlardan sonra Karadeniz Rumları kemençeyi bir kimlik olarak kabul etmişlerdir. Karadeniz Rumlarının yaptıkları türkülerle Doğu Karadeniz türküleri aynı formdadırlar. Pontus türküleri genelde hareketli ritimlere sahiptir. Pontus Rum usta kemençecilerin başında Stavris Petridis gelmektedir. Kemençe kültürü ustaların yetiştirdiği çıraklarıyla nesilden nesile aktarılmaktadır.
Karadeniz Çalgıları – Tulum ve Kemençe!
Karadeniz müzikleri kemençe ve tulum olmadan olmaz. Hareketli müziklerde de hüzünlü şarkılarda da bu iki enstrüman kullanılır. Türk çalgısı olduğu iddia edilen tulum İskoçların gaydası, Fransızların cornemusesi gibidir. Fransızların pochette, İngilizlerin kit adını verdiği yaylı çalgılarla akraba olan Karadeniz kemençesinin Anadolu’ya ne zaman ve nasıl geldiği ise bilinmemektedir.
Horon oynarken daha sık kullanılan kemençe, Lazlara özgü destanların söylenmesinde de kullanılır. . 80’li yılların ortalarına kadar Arhavili Yaşar Turna ve Pazarlı Ahmet Güngör kemençe ile Lazca şarkılar söylemişler ve birçok plak yapmışlardır. Lazlar ve Trabzonluların kemençeyi kullanış biçimleri ise farklıdır.
Evrensel bir çalgı olma yolunda ilerleyen kemençe ve tulum Karadeniz şarkılarına yıllardır eşlik etmektedir. Kemençe ve tulum ustalarının en iyileri de Karadeniz’de yetişmektedir.
[widget-130]
Kazım Koyuncu – Şair Ceketli Çocuk!
Karadeniz şarkıları denince akla ilk gelen sanatçı şüphesiz Kazım Koyuncu’dur. Karadeniz müziği ile Rock’n’Roll müziği sentezleyerek kendi tarzını oluşturan Türk müzisyen, ülkemizde şarkıları en çok bilinen Karadeniz sanatçısıdır. 33 yaşında kanserden vefat eden Kazım Koyuncu, halen şarkıları dilden dile dolaşan, kişiliğiyle ve duruşuyla örnek gösterilen sanatçılardandır.
İlk olarak amatör rock müzik yapmaya başlayan Kazım Koyuncu, 1980’li yılların sonunda İstanbul’a taşınmıştır. 1994 yılında Laz müziğini rock müziği ile birleştirerek kendi tarzını yaratmıştır. Zuğaşi Berepe adında bir grup kuran sanatçı, 1995 yılında grup olarak Va Mişkunan adlı ilk albümünü yayınlamıştır. Askerden geldikten sonra ilk solo albümünün çalışmalarına başlamıştır. Viya! adlı ilk solo albümü çok ses getirmese de 2002 yılında Gökhan Birben ile birlikte Gülbeyaz adlı televizyon dizisinin müziklerini yapmaya başlamıştır. 2004 yılında Hayde adlı ikinci albümünü çıkarmıştır. Yılın en çok satan albümlerinden biri olan Hayde ile Türkiye çapında tanınmıştır. 2004 yılının sonunda kanser olduğu haberini almıştır. Son konserini 2005’te vermiş ve aynı yıl 25 Haziran tarihinde hayatını kaybetmiştir.
Kazım Koyuncu’nun en çok sevilen şarkıları:
- İşte Gidiyorum
- Denizde Karartı Var
- Hey Gidi Karadeniz
- Divane Aşık
- Ben Seni Sevduğimi
- Dido
- Gelevera Deresi
- Asiye
- Hayde
Özellikle Karadenizliler daha sonra tüm Türkiye’nin severek dinlediği Kazım Koyuncu, Türkiye’ye Karadeniz şarkıları alanında büyük bir miras bırakmıştır. Dolayısıyla Kazım Koyuncu, Karadeniz sanatçıları arasında oldukça önemli bir yere sahiptir ve her yıl anılmaktadır.
Karadeniz’in En Çok Sevilen Grupları ve Sanatçıları
Karadeniz, Kazım Koyuncu’dan önce ve sonrasında Türk müziğine pek çok başarılı isim kazandırmıştır. Volkan Konak, Fuat Saka, İsmail Türüt, Hülya Polat ve Davut Güloğlu Karadeniz müzikleri için en popüler isimlerinden olsa da onlarla birlikte son yıllarda birbirinden güzel şarkılara imza atan Karadeniz sanatçıları müzik piyasasına adım atmıştır. Selçuk Balcı, Resul Dindar gibi isimler en çok bilinenlerden olmuştur. Ayrıca Marsis ve Koliva gibi Karadeniz müzik grupları da kültürlerine ve şarkılarına sahip çıkmış, geniş hayran kitlesine kavuşmuşlardır.
Karadeniz Grupları ve Sanatçıları – Yeni Nesil Karadeniz Şarkıları İçin Sevilen İsimler
Karadeniz sanatçıları içinde birçok parlayan isim olmasına rağmen bütün Karadeniz türkler farklı bir hikaye anlatır. Karadeniz türküleri ise son yıllarda pop müziğin ve alternatif müziğin gelişmesi ile yöresel müzikler de popüler kültürde yerini almıştır. Karadeniz müzikleri ve sanatçıları giderek popüler hale gelmiş ve ortaya oldukça hoş sonuçlar çıkmıştır.
Koliva – Son Dönemin Popüler Karadeniz Şarkıları
2010 yılında kurulan ve kadrosunu İlhan Gülten, Caner Parlağı, Mehmet Erkan, Barış Başural, Eren Başural ve Yasin Yiğit’in oluşturduğu Koliva; Karadeniz şarkıları yapan etnik müzik gruplarından bir tanesidir. Koliva özellikle “Yüksek DAğlara Doğru” şarkısının popülerleşmesi ile Karadeniz şarkıları ve geniş kitleleri bir araya getirmiştir.
Koliva yalnızca Türkçe şarkı yapmamakta aynı zamanda geniş Karadeniz coğrafyasını içine alacak biçimde şarkılar yapmaktadır. Gürcüce, Lazca, Hemşince, Rumca ve Megrelce şarkılar ile zengin bir repertuar oluşturmuşlardır. Bugün kadar NAfile ve Yüksek Dağlara Doğru isimli iki albümü olan Koliva halen Karadeniz müzikleri ve sanatçıları takibi yapan ve bu müziği zevkle dinleyen kişiler tarafından dinlemiştir.
Karadeniz Şarkıcıları - Resul Dindar
Karadeniz şarkıcıları denildiğinde özellikle son dönemin başarılı isimleri arasında yer alan Resul Dindar, 2008 yılında arkadaşları ile birlikte Karmate adında bir grup kurması ile müzik hayatına başladı. Karmate, Nani ve Nayino adını taşıyan iki albüm çıkardı ancak 2012 yılında Resul Dindar, Karmate’den ayrılarak yoluna tek başına devam etti. 2013 yılında Divane adında bir solo albümü çıkardı.
Resul Dindar, son dönemde özellikle Karadeniz türküleri ile ünlenmiş ve özellikle Karadeniz şarkıları kulaklarından düşmeyen genç kesime hitap eder olmuştur. Karadeniz sanatçıları arasında yer alan Resul Dindar’ın birkaç şarkısı ise;
- Nayino
- En Sonum
- Hiç
- Dalgalan Karadeniz
- SEvdam İle Beraber
- Kapundaki Nar Midur
olarak örnek gösterilebilir. En popüler şarkılarından en bilinmediklerine kadar Resul Dindar, Karadeniz kültürü için oldukça önemli bir isim haline gelmiş ve yaptığı Karadeniz şarkıları hep bu bölgeyi yansıtmıştır.
Karadeniz Şarkıcıları - Selçuk Balcı
Karadeniz şarkıcıları arasında tıpkı Resul Dindar gibi önemli ve hatırı sayılır bir yere sahip olan Selçuk Balcı da Karadeniz türküleri söyleyerek geniş kitlelere hitap ediyor. Aslen Rize’nin Çayeli ilçesinde dünyaya gelen Selçuk Balcı, çocukluk yıllarından beri müzik ile uğraşmaktadır. Lise yıllarında kemençe merakı doğan Karadeniz sanatçısı, bu sevgisini geliştirerek birçok sanatçıya kemençe çalmış ve kendini geliştirmiştir. 2011 yılında Patika isimli ilk albümünü çıkarmış, daha sonra Mila isimli ikinci albümü çıkarmıştır. Selçuk Balcı’nın Karadeniz Şarkıları şu şekildedir;
- Deniz Üstünde Fener
- Ayrılamam
- Anlatamam Derdimi
- Dağların Karı Yetmez
- Hani Sevduğum Hani
- Yüreğimde Bir Umut
- Gül Sevdik Dikeni Kader
Kimi hareketli kimi oldukça duygusal Karadeniz şarkıları ile Karadeniz şarkıcıları ve grupları, Karadeniz müzikleri dinlemeyi sevenlere her geçen gün çok daha farklı duyguları harekete geçiren Karadeniz müzikleri sunuyorlar… Karadeniz şarkıcıları yalnızca son dönem Karadeniz şarkıcıların yalnızca Koliva, Resul Dindar, Selçuk Balcı ile sınırlı kalmıyor… Hem Karadeniz şarkıları denildiğinde akla gelen isimler hem de popüler hale gelen Karadeniz şarkıcıları uzun bir liste oluşturuyor aslında.
Karadeniz sanatçıları ve şarkıları arasında derlediğimiz lise ise şöyle:
Karmate – Nayino
Selçuk Balcı – Deniz Üstünde Fener
Resul Dindar – Sevduğum
Koliva – Yüksek Dağlara Doğru
Volkan Konak – Yarim Yarim
Apolas Lermi – Mektup
Salih Yılmaz – Yaylanın Çimenine
Gökhan Birben – Oy Oy Güzelum
Grup Marsis – Marsis Dağı
Fuat Saka – Ay Vuriyi
Davut Güloğlu – Horon
Cimilli İbo – Güzel Yarim
Ali Baran – Yazuktur
Recebim – Demedim Mi Ben Sana
Hülya Polat – Yüreğim
İsmail Türüt – Ah Eminem
Onur Atmaca – Allah’um Al Canumi
Karadeniz turları ile görme şansı bulacağınız Karadeniz’de her yerde Karadeniz müzikleriyle karşılaşacaksınız. Yayla şenliklerinde, akşam yemeklerinde hoş sohbetlerinize ve eğlencelerinize bu şarkılar eşlik edecek. Karadeniz kültürünü yakından tanıyacak ve müziklerine hayran olacaksınız.
[widget-131]
